ရွာေဖြမယ္

17 August, 2012

ပြင့္ေသာပန္းတိုင္းလန္းပါေစ


၀ါသာန္အခါမိုးတြင္းရဲ႕ ရန္ကုန္ျမိဳ႕လမ္းမတစ္ေနရာ အခ်ိန္ကားနံနက္(၈)နာရီခြဲခန္႕၊ ရန္ကုန္မိုးရဲ႕ထံုးစံအတိုင္း မိုးရြာျပီးေတာ့ ကားလမ္းေပၚမွာ ဟိုတစ္ကြက္ ဒီတစ္ကြက္နဲ႔ ေရကြက္ေတြကလမ္းေပၚမွာတင္က်န္ရစ္ေနခဲ့တယ္။ကၽြန္ေတာ္လည္း ပ်င္းပ်င္းနဲ႕ ရပ္ကြက္ထဲက လဘက္ရည္ဆိုင္မွာထိုင္ျပီး ဟိုေငးဒီေငး လုပ္ေနတုန္း ကၽြန္ေတာ့္ျမင္ကြင္းထဲကိုေရာက္လာတာကေတာ့ အသက္(၁၃)ႏွစ္အရြယ္ေကာင္ေလး တစ္ေယာက္ အစိမ္းေရာင္ေဘာင္းဘီတို အျဖဴေရာင္လို႕ေတာင္ေျပာရခက္တဲ့အက်ီအျဖဴနဲ႕ ညစ္ႏြမ္းေနတဲ့လြယ္အိတ္ကိုလြယ္ျပီးလက္ကထမင္းဘူးအျပားေလးကိုကိုင္ျပီးလမ္းမၾကီးေဘးအတိုင္းခပ္သုတ္သုတ္ေလးေလွ်ာက္လာတာကိုေတြ႕လိုက္ရတယ္။ ဒုတ္ိယေတြ႕လိုက္ရတာကေတာ့ ေနာက္ဆံုးေပၚကားတစ္စီး ကားေပၚမွာ မိသားစုတစ္စု ျပည့္ျပည့္စံုစံုေျပာရရင္ ေစာေစာက ေကာင္ေလးနဲ႕အသက္မတိမ္းမယိမ္း ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ သူ႕မိသားစု။ေကာင္မေလးရဲ႕ကိုယ္ေပၚမွာေတာ့ သစ္လြင္တဲ့ေက်ာင္း၀တ္စံုနဲ႔ ေပါ့(ထားလိုက္ပါေတာ့)၊ဒီလိုနဲ႕ ကားၾကီးက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ေကာင္ေလးအနားကိုအေရာက္ လမ္းမေပၚက ေရဗြတ္ကိုတက္အနင္း "ျဗန္း" ဆိုတဲ့အသံနဲ႔ ေကာင္းေလးကလည္း လန္႕ျပီးခုန္အေရွာင္ ဂြမ္းဆိုတဲ့ထမင္းဘူးလြတ္က်တဲ့အသံနဲ႔အတူ အျဖစ္အပ်က္က စကၠန္႕ပိုင္းေလး ဆိုေပမယ့္ ကားၾကီးကေက်ာ္သြားေတာ့ ေရစိုရႊဲေနတဲ့ ေက်ာင္း၀တ္စံုေလးနဲ႔ေကာင္ေလးက ထမင္းဘူးေလးကို ႏွေမ်ာတမ္းတစြာ ငံုၾကည့္ေနမိတယ္။ဒါကို ကားေပၚက မိသားစုက သိမည္မထင္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေကာင္ေလးအနားေလွ်ာက္သြားျပီး ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ထမင္းဘူးထဲမွာ ဟင္းကမပါ ပါတဲ့ထမင္းကလည္းဖိတ္ကုန္ျပီ။ ဒါနဲ႔ကၽြန္ေတာ္က "ညီေလးဘာျဖစ္သြားလဲလို႕" ေမးေတာ့ "ဘာမွမျဖစ္ဘူးအကို" လို႔ျပန္ေျဖတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က "ညီေလးေက်ာင္သြားမလို႕လား၊အ၀တ္ေတြေရစိုကုန္ျပီ၊အိမ္နဲ႕နီးရင္ျပန္လဲလိုက္ပါလားလို႕ေျပာေတာ့" သူက "ရတယ္မလဲေတာ့ဘူး၊ေက်ာင္းေနာက္က်လိမ့္မယ္ဒီေန႕စာေမးပြဲရွိတယ္။အခုအေမ့ကိုေစ်းထဲမွာကူလုပ္ေပးရဦးမယ္၊
အေမကေစ်းထဲမွာပ်ံက်ေစ်းေရာင္းတာေလ။ျပီးေတာ့ျပန္လဲရေအာင္လည္း လဲမယ့္အ၀တ္အစားက မေန႕ကေရစိုလို႔မေျခာက္ေသးဘူး" ဟုျပန္ေျဖေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဆြံအသြားျပီး "ေအးေအး ျပီးေရာ" လို႔သာျပန္ေျပာလိုက္ႏိုင္တယ္။ေကာင္ေလးကို သူ႕ထမင္းဘူးျပန္ေကာက္ျပီးထြက္သြားမွ "ညီေလးေရာ့ေခါင္းေလးေတာ့သုတ္လိုက္" ဆိုျပီးေဘာင္းဘီးအိတ္ထဲက လက္ကိုင္ပု၀ါကို ကမ္းေပးလိုက္ေတာ့ "ေက်းဇူးဆိုျပီး" ေခါင္းကိုခပ္သြက္သြက္သုတ္ျပီး ထြက္သြားေတာ့မွ ကၽြန္ေတာ္လဲအိမ္ကိုျပန္ခဲ့တယ္။ေခါင္းထဲမွာေတာ့ ဒီလိုကေလးမ်ိဳးကၽြန္ေတာ္ တို႔ႏိုင္ငံမွာဘယ္ေလာက္ေတာင္ရွိမလဲ လို႕ေတြးမိလိုက္တယ္။ကၽြန္ေတာ္တကယ္စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ျပီးေတာ့ ဒီလိုကေလးေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ကူညီေပးဖို႕ ဆံုးဖတ္လိုက္တယ္(မိတ္ေဆြတို႕လဲကူညီေပးၾကပါ)။အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့ ဆုတစ္ခုေတာင္းမိတယ္
"ပြင့္ေသာပန္းတိုင္း လန္းပါေစ ဗ်ာ"

တိုင္းရင္းသားတို႕ရိုးရာဓေလ့ႏွင့္ျဖစ္ေပၚလာေသာစီးပြားေရးအျခအေန

ကၽြန္ေတာ္တို႕ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေပါင္း(၁၃၅)မ်ိဳးေက်ာ္ရွိၾကတယ္ဆိုတာအားလံုးသိၾကမွာပါ။ အဲဒီလိုမ်ားေျမာင္လွတဲ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္ဓေလ့ထံုးစံေတြလည္းရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီလိုခ်စ္စရာေကာင္းလွတဲ့ တိုင္းရင္းသားတို႔ရဲ႕ ရိုးရာဓေလ့ေတြေၾကာင့္လည္း ကမာၻေပၚမွာ ျမန္မာဆိုတာထူးျခားျပီး ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ႏိူင္ငံ ဆိုျပီးရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္အဲဒီ ရိုးရာဓေလ့ထံုးစံေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႕လူေနမွဳ အေျခအေန ဟာ နိမ့္က်မွန္းမသိပဲ နိမ့္က်လာရပါတယ္။ဥပမာ တစ္ခုအေနနဲ႔ ရိုးရာဓေလ့ေတြမ်ားျပား လွတဲ့ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြကိုပဲၾကည့္ပါ။
ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားတဲ့ေဒသမွာေနထိုင္တဲ့ ခ်င္းလူမ်ိဳးစု၀င္တစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ႏိုင္ငံၾကီးဘာျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာမသိၾကပါဘူး။သူတို႔ရဲ႔႕ အိမ္ေျခစုေက်းရြာေလးကသူတို႕တိုင္းျပည္၊ဆယ္ဂဏန္းေလာက္ရွိတဲ့အိမ္ေျခေလးနဲ႕ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့သူတို႕ေက်းရြာစုကိုသူတို႕ကမာၻဆိုျပီးမွတ္
ယူေနၾကတယ္လို႔ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာဖတ္ဖူးပါတယ္။ဟုတ္ပါတယ္ ေရွးယခင္ ရွင္ဘုရင္ေတြလက္ထက္ ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ရွင္ဘုရင္ေတြ ေတာ္ေကာက္မွာေၾကာက္လို႕ အရြယ္ေရာက္လာရင္ ပါးမွာပါးမဲ(Tatto)ထိုးလာၾကတာ ယေန႔အခ်ိန္ထိပါပဲ။ဒါဟာ ရီုးရာယဥ္ေက်းမွဳကိုထိန္းသိမ္းတာ မွန္ေပမယ့္ အၾကီး ၾကီးေျပာရရင္လူ႕အခြင့္ေရးတစ္ရပ္ ဆံုးရွံဳးေနရတာလို႕ကၽြန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္။
အဲဒီလိုပဲ မ်ားျပားလွတဲ့ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြထဲက ရီုးရာဓေလ့ေတြထဲက ေက်ာ္က်ားလွတဲ့ ဓေလ့တစ္ခုကေတာ့ လံုရူးပြဲေတာ္ ပါ။
လံုရူးပြဲေတာ္ ဆိုတာ ႏြာေနာက္ေတြ သတ္ျပီး နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္ေတြပူေဇာ္တဲ့ပြဲပါ။
အဲဒီပြဲေတာ္မွာ ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြအထြက္ေကာင္းေအာင္ဆုေတာင္းျပီး နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္ေတြဆီက မ်ိဳးေစ့ေတြေတာင္းခံတဲ့ပြဲပါ။
လံုရူးပြဲေတာ္ ကိုယခင္က(၇)ရက္တိုင္တိုင္ က်င္းပခဲ့ေပမယ့္ယခုေတာ့(၃)ရက္သာက်င္းပႏိုင္ၾကပါတယ္။လံုရူး ပြဲေတာ္မွာ ႏြားေနာက္ေတြကို အနည္းဆံုး(၃-၄)ေကာင္ကေနယခုဆို ဂုဏ္ျပိဳင္ျပီး(၆-၉)အထိ သတ္ျပီးက်င္းပလာၾကပါတယ္။အဲလိုအမ်ားၾကီး သတ္ႏိုင္ေလ သူတို႕လူမ်ိဳးေတြအၾကား ပိုျပီးဂုဏ္ရွိေလဆိုျပီးယူဆထားၾကပါတယ္။
အဲလို လံုရူးပြဲေတာ္ က်င္းပတဲ့သူဟာ ပြဲေတာ္ျပီးရင္ မိမိရဲ႕ အိမ္ျခံ၀င္းထဲမွာ ေခါင္တိုင္(ကၽြန္းတိုင္ကိုေဆးအမဲသုတ္ျပီး)ကိုစိုက္ထူခြင့္ရပါတယ္။တစ္ခါက်င္းပရင္ တစ္တိုင္စိုက္ထူခြင့္ရပါတယ္။ျပီးေတာ့ပြဲေတာ္ မွာသတ္ခဲ့တဲ့ႏြားေနာက္ေခါင္းေတြကိုလည္း အိမ္ေရွ႕ခန္း(ဧည့္ခန္း)ထဲမွာလဲ က်က္သေရေဆာင္ပစၥည္းအျဖစ္ ဂုဏ္ယူစြာခ်ိတ္ဆြဲထားၾကပါ။
အဲလို လံုရူးပြဲေတာ္ ကို (၆)ၾကိမ္ထက္မနည္း က်င္းပႏိုင္တဲ့သူဟာ အထူးပုဂၢိဳလ္ အျဖစ္သတ္မွတ္ခံရျပီး ဘာသာေရးပြဲေတာ္၊သာေရး၊နာေရး ပြဲေတာ္ေတြ မွာအထူးဧည့္သည္ အျဖစ္ ဖိတ္ၾကားခံရျပီး အဲဒီပြဲေတာ္ေတြမွာ အထူးဟင္းလ်ာေတြနဲ႕
ဧည့္ခံျခင္းကိုခံရပါတယ္။အဲလို ေခါင္ပြဲ ေတြကိုက်င္းပထားတဲ့သူဟာ ဘာသာေရးပြဲ၊သာေရး၊နာေရး ပြဲေတာ္ေတြက်င္းပေတာ့မယ္ဆိုရင္လည္း သူနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္း ေတြကသူ႕ကို ႏြားေနာက္ေတြ ကူျပီးေပးရပါတယ္။ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ပြဲေတာ္ေတြ မွာ ႏြားေနာက္ေတြကမပါမျဖစ္ပါ။တစ္ခ်ိဳ႕ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြဟာ ကိုယ္တိုင္ပြဲေတာ္ ေတြမက်င္းပႏိုင္တဲ့ အျပင္ နီးစပ္ရာေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြရဲ႕ ပြဲေတာ္ေတြမွာ အကူ(ႏြားေနာက္)ေတြေပးရင္းခ်ာခ်ာလည္
ေအာင္ဆင္းရဲလာၾကပါတယ္။မရွိလဲ ဓေလ့ထံုးစံ အရ ရွာေဖြေခ်းငွားျပီး ေပးရပါတယ္။ေနာက္ျပီး သယံဇာတနည္းပါးျပီး၊စိုက္ပ်ိဳးေရးတစ္ခုထဲကိုသာ အားထားေနရတဲ့ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြဟာ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲမွဳေၾကာင့္ ထင္သေလာက္ စီးပြားမျဖစ္ထြန္းၾကပါဘူး။အိမ္ျခံ၀င္းထဲမွာ အဖိုးလက္ထက္က(၆)တိုင္ အေဖလက္ထက္(၉)တိုင္ စိုက္ထူခဲ့တဲ့ေခါင္တိုင္ေတြကို ၾကည့္ျပီး ေခတ္ပညာတတ္ ခ်င္းလူမ်ိဳးေက်င္းဆရာတစ္ေယာက္က "ဒီလိုတိုင္ေတြအမ်ားၾကီးစိုက္ထူႏိုင္တဲ့
အိမ္ေတြဒီေဒသမွာ အမ်ားၾကီးမရွိပါဘူး။(၃)အိမ္ပဲရွိပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီတိုင္ေတြကိုၾကည့္ျပီးဂုဏ္မယူႏိုင္တဲ့အျမင္ေတာင္က္ေသးတယ္။အဲဒီတိုင္ေတြေၾကာင့္ကၽြန္ေတာ္တို႕စီးပြားေရးေတြက်ဆင္းခဲ့ၾကတယ္။
အဖိုးတို႕၊အေဖတို႕ ဟာ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုးကုန္းရံုးလုပ္ျပီးရွာထားသမွ် အဲဒီတိုင္ေတြစိုက္ဖို႔ပြဲေတာ္ေပးတာနဲ႔ ကုန္တာပဲလို႕"ေျပာခဲ့တာကိုကၽြန္ေတာ္သတင္းတစ္ပုဒ္မွာဖတ္ဖူးပါတယ္။ဟုတ္ပါတယ္ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ ရိုးရာပြဲေတာ္ကို က်င္းပႏိုင္ဖို႔ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုးၾကိဳးစားၾကရပါတယ္။တစ္ႏွစ္နဲ႕မရရင္ (၂-၃)ႏွစ္ၾကိဳးစားစုၾကရပါတယ္။အဲဒီလို စီးပြားေရးက အဆင္မေျပတဲ့
အၾကား လူမ်ိိဳးစုေတြ အၾကားဂုဏ္မငယ္ေအာင္ ရိုးရာဓေလ့ပြဲေတာ္ ေတြက်င္းပ၇င္းနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြ ဟာ စီးပြားေရးက်ဆင္းမွန္းမသိ
က်ဆင္းလာျပီး ဆင္းရဲမွဳေတြကိုပိုမိုၾကံဳေတြ႕လာရပါတယ္။တိုင္းရင္းသား ရိုးရာဓေလ့ေတြကို ထိမ္းသိမ္းတာဟာ ေကာင္းတဲ့အစဥ္အလာျဖစ္ ေပမယ့္ တစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦးဂုဏ္ျပိဳင္က်င္းပလာရင္ေတာ့ မေကာင္းေတာ့ပါဘူး။ဂုဏ္ျပိဳင္မွဳေတြမပါဘဲ ကိုယ့္တတ္ႏိုင္တဲ့ အခ်ိန္မွာက်င္းပၾကရင္ေတာ့ အေျဖကတစ္မ်ိဳးေျပာင္းလဲသြားမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ရိုးရာယဥ္ေက်းမွဳနဲ႕ဓေလ့ထံုးစံေတြအဓြန္႕ရွည္တည္တန္႕ျပီးတိုင္းရင္းသား တို႔ရဲ႕ စီးပြားေရးအေျခအေနေတြလည္း ေခတ္နဲ႕အညီတိုးတက္ေကာင္းမြန္ပါေစလို႕ ဆုေတာင္းရင္.........

12 August, 2012

ေမာ္ဒန္ သင္ပုန္းၾကီး

ဘာရယ္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ပ်င္းလို႔ငယ္ငယ္ကအေၾကာင္းေလးေတြျပန္သတိရမိလို႔ေရးမိတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ေရးထားတဲ့စာေတြကိုဖတ္ျပီးမိတ္ေဆြတ တစ္ခ်က္ေလးျပံဳးရင္ပဲကၽြန္ေတာ္ေက်နပ္ပါတယ္ဗ်ာ။ ေမာ္ဒန္ သင္ပုန္းၾကီး 
 က လုန္းအေၾကာက္ဆံုး (အတုဆိုဘာမွမေကာင္း)
 ခ လုတ္တိုက္သတိငိုက္(အရာရာတိုင္းကိုသတိထားပါ)
 ဂ ဏန္းေစြကန္းကန္း(ဘုကလန္႕လူနဲ႔တူတယ္)
 င ေထြးရူးထန္းရည္မူး(ပုခံေခတ္ကသူရဲေကာင္းေပါ့)
 စ ပုရိန္လိန္တိန္တိန္(ရွဳ႔ံခ်ည္၊ဆန္႔ခ်ည္နဲ႔အေျပာင္းအလဲလြယ္တဲ့သူ)
 ဆ လံျပရျပန္(ေလာကၾကီးရဲ႕ဓမၼတာအရ မျပဳမျဖစ္အခ်က္)
 ဇ လံုၾကီးအ၀တီး(အလြန္စားလို႔ေကာင္းတဲ့ထမင္းဆိုင္)
 ည ကေမွာင္ေမွာင္ေခြးေတြေဟာင္(သမီးရွင္မ်ားသတိထားရမည့္အခ်ိန္) တ ေယာအိုအသံခ်ိဳ(လိုျခင္တာရွိလို႔ခ်စ္သူေကာင္ေလးကိုပူဆာတဲ့ေကာင္မေလးအသံ)
 ထ ဘီရွားေလျပီ(ထဘီအစား စကပ္တိုမ်ားေနရာ၀င္ယူလာေသာအခါ) ဓ ႏုျပည္အလြန္စည္(သြားလည္ၾကည့္ပါ) န ႏြင္းအေရာင္၀ါေၾကာင္ေၾကာင္(သင့္မိန္းမကိုယ္ေဆာင္ရင္ေဆာင္ထားသင့္တဲ့အရာ)
ပ လံု ပိုက္ဆံကုန္(၂/၃ လံုးထီသမားေတြလက္သံုးစကား)
ဖ ရိန္ေစာင္းၾကည့္မေကာင္း(အံ၀င္ခြင္က်မဟုတ္ရင္ဘယ္အရာမွမေကာင္း)
ဗ လီတက္သံအလြန္ညံ(ေျမနီကုန္းကသူေတြအသိဆံုးပါ)
ဘ ရာဇီယာဆိုဒ္စံုလာ(ေကာင္မေလးေတြအသိဆံုးပါ)
 မ မုန္းနဲ႔ဦးအခ်စ္ဆံုး(ရီးစားနဲ႔ရန္ျဖစ္ရင္အရင္ဆံုးေျပာရမယ့္စကား)
ယ မင္းလွပျခင္း(ေကာင္မေလးေခ်ာေခ်ာ)
ရ ေလလိုေလအိုေစၦ(ေလာဘရဲ႕႔သေဘာ)
လ မင္းပံုရိပ္ေအးခ်မ္းနိမိတ္(ျငိမ္းခ်မ္းျခင္းသေကၤတ)
 ၀ တုတ္ၾကီးအဲလက္(ပ္)ညဥ္း (အဲလက္(ပ္)ရဲ႕သီခ်င္းတစ္ပုဒ္)
 သ ဇင္ပန္းေတာ္၀င္နန္း(ေတာ္၀င္သဇင္ပန္း)
ဟ တဲ့ေနရာျပန္ေစ့ပါ(တစ္လြဲမေတြးပါႏွင့္)
အ ေမြရေပ်ာ္သဟ(သင္ရလွ်င္သိမယ္)
အားလံုးကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္။